2024-03-28T12:28:58Z
https://jcri.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=11176
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
عوامل موثر بر واکنش سطح زیرکشت پنبه در استان گلستان
فردیس
مهرگان
علی
کرامت زاده
فرشید
اشراقی
فرهاد
شیرانی بیدآبادی
پنبه بهعنوان یکی از محصولات مهم و راهبردی بخش کشاورزی، ماده اولیه صنایع نساجی، غذایی و دامپروری بوده و نقش مهمی در ارزآوری و اشتغالزایی بخشهای کشاورزی، صنعت و بازرگانی ایفا میکند. از آنجایی که طی سالهای اخیر سطح زیرکشت این محصول ارزشمند بویژه در استان گلستان که قطب تولید پنبه بوده و به سرزمین طلای سفید معروف است، با روند کاهشی مواجه شده است، لذا در این مطالعه ضمن بررسی و تحلیل روند سطح زیرکشت این محصول، به بررسی عوامل موثر بر تغییرات سطح زیرکشت محصول پنبه در استان گلستان بر اساس روش تعدیل جزئی نرلاو و اطلاعات سری زمانی طی دوره 91- 1362 پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد عواملی نظیر قیمت نسبی پنبه به گندم، سطح زیرکشت پنبه با یک وقفه، عملکرد پنبه با یک وقفه، سطح زیر کشت گندم (محصول رقیب) و نرخ حمایت مؤثر دولت از محصول پنبه بر سطح زیرکشت محصول پنبه استان گلستان اثر معنیداری داشته است. تمام متغیرها غیر از متغیر سطح زیرکشت محصول گندم (محصول رقیب) دارای اثر مثبت میباشند. نتایج همچنین نشان میدهد که 34 درصد از تغییرات سطح زیرکشت محصول پنبه ناشی از رفتار کشاورزان در دوره قبل بوده و با اعمال سیاست های حمایتی مناسب حدود 66 درصد شکاف بین سطح کشت مطلوب و واقعی کاهش خواهد یافت.
پنبه
سطح زیرکشت
تعدیل جزئی
الگوی نرلاو
گلستان
2016
08
22
1
16
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120930_a1e9d09cf8c677966b655310c06a2079.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
بررسی تاثیر مواد شیمیایی و غیرشیمیایی بر روی عملکرد و اجزای عملکرد پنبه
محمدحسین
حدادی
روح اله
فائز
مسعود
محسنی
عمران
عالیشاه
این پژوهش به منظور بررسی اثر تیمار بذر با موادشیمیایی و غیرشیمیایی بر عملکرد و اجزایعملکرد پنبه، طی سالهای زراعی 1392-1394، در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل مازندران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی :1- شاهد (بدون تیماربذر) 2- پوشش با مخلوط حاصل از مدفوع گاو وخاک رسی به نسبت 50 درصد (کود جامد) 3- آغشته کردن بذر با روغن 5/1 درصد چریش (نیم آزال تی اس) 4 - تیمار با گائوچو به میزان 7-5 گرم در کیلوگرم بذر 5 - تیمار با کاربوکسین تیرام به میزان 10 گرم در کیلوگرم بذر 6 - آغشته کردن بذور با ادرار گاو (کود مایع) میباشد. هر تیمار آزمایش در 8 خط 10 متری کشت شد. فاصله بوتهها روی خط 20 سانتی متر و فاصله خط های کاشت از هم 80 سانتی متر بود. ارتفاع گیاه، تعداد شاخههای رویا، تعداد شاخههای زایا، درصد غوزه باز، درصد غوزه بسته، تعداد غوزه یک بوته، وزن یک غوزه، قبل از برداشت اندازه گیری شد. درصد سبز بعد از رویش پنبه و عملکرد وش پنبه بعد از برداشت در هر تیمارمحاسبه شد. بیشترین عملکرد وش پنبه از تیمار گائوچوبه مقدار 1060 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تیمارهای چریش با 4/960 کیلوگرم در هکتار، کود جامد (پهن گاو) با عملکرد 6/944، کود مایع با 3/916 بعد از گائوچو و چریش بیشترین عملکرد وش پنبه را ایجاد کردند ولیازلحاظ آماری تفاوت معنیداری باهم نداشتند. کمترین عملکرد وش پنبه از تیمارهای شاهد با 4/830 کیلوگرم درهکتار و کاربوکسین تیرام به مقدار 5/833 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیشترین درصد سبز از تیمار شاهد (بدون هیچ گونه مواد مصرفی) به مقدار 08/91 درصد به دست آمد. این تیمار با تیمارهای کود مایع (ادرار گاو) با میزان درصد سبز 25/89 درصد، چریش با میزان درصد سبز 42/88 درصد و گائوچو با میزان درصد سبز 25/86 درصد از لحاظ آماری تفاوت معنیداری نداشت.
بذر پنبه
چریش
کوددامی
گائوچو
2016
08
22
17
26
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120931_e168e8630b9b0b157f195998499db9dc.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
ارزیابی اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچههای ارقامتتراپلوئید و تودههایبومی پنبه
محمد
برزعلی
عمران
عالیشاه
محمود
مالی
بهمنظور بررسیاثرات تنش خشکی بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچههای ارقام تتراپلوئید و تودههایبومی پنبه، تحقیقی در دو بخش آزمایشگاهی و گلخانهای در موسسه تحقیقات پنبه کشور بهاجرا در آمد. مطالعه در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل تنش خشکی و رقم با چهار تکرار انجام پذیرفت و صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانهزنی، ارتفاع، وزنهای تر و خشک اندامهای مختلف گیاهچه و میزان کلروفیل برگها اندازهگیری شد. جهت اعمال تنش خشکی در شرایط جوانهزنی از چهار پتانسیل اسمزی با سطوح صفر، 4/0-، 8/0- و 6/1- مگاپاسکال (با استفاده از ماده دی- مانیتول) استفاده و سه سطح بدون تنش، تنش متوسط و تنش شدید خشکی (بهترتیب 75، 15 و 5 درصد مقدار نسبی محتوی آب خاک) در مطالعه گلخانهای پس از 35 روز پس از کاشت در نظر گرفتهشد. ارقام تتراپلوئیدعبارت بودند از ساحل، سپید، شایان و ژنوتیپ تابلادیلا و بومیهاشمآباد و بومی کاشمر (بعنوان تودههای بومی و دیپلوئید). نتایج آزمون جوانهزنی نشان داد که بطور معنیداری تتراپلوئیدها دارای مقادیر بالاتری از درصد جوانهزنی در روز چهارم، درصد جوانهزنی کل و سرعت جوانهزنی نسبت به دیپلوئیدها بودند. در مطالعه گلخانهای وجود تنش خشکی باعث کاهش معنیدار وزن تر برگ گردید. ارتفاع بوتهها و کلروفیل کل برگ تحت تاثیر یکسان سطوح اول و دومتنش خشکی قرار گرفتهاند اما بالاترین مقدار کلروفیل تحت شرایط تنش خشکی شدید حاصل گردید. بالاترین میزان رشد در میانگین سطوح تنش را رقم ژنوتیپ تابلادیلا نسبت به سایر ارقام دارا بود. از این تحقیق میتوان نتیجه گرفت که جوانهزنی در بالاتر از 8/0- مگاپاسکال پتانسیل اسمزی خاک در این ارقام موفق آمیز نخواهد بود و در شرایطی که تنش خشکی شدید در آغاز فصل رشد پنبه بعد از استقرار پیشبینی میگردد از رقم ژنوتیپ تابلادیلا استفاده گردد.
پنبه
تنش خشکی
جوانهزنی
رشد گیاهچه: ژنوتیپ
2016
08
22
27
46
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120932_409992b703d54ed4a83e8eba9f619094.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
بهینه سازی مصرف کود نیتروژن و فاصله ردیف جهت افزایش عملکرد رقم پنبه گلستان درکشت دوم
عبدالقدیر
قجری
عبدالرضا
قرنجیکی
احمد
دیه جی
این طرح با هدف بررسی تاثیر مقدار نیتروژن و فاصله ردیف بر عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه رقم گلستان در قالب کرتهای خردشده (اسپلیت پلات) با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار در سالهای 1391 و 1392 بهمدت دو سال زراعی بعد از برداشت کلزا اجرا شد. عامل اصلی آزمایش چهار سطح نیتروژن شامل صفر، 50، 100 و 150 درصد توصیه کودی و عامل فرعی 4 فاصله ردیف شامل40،60،80 و100 سانتیمتر بودند. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح کود نیتروژن از صفر به 150 درصد توصیه شده، عملکرد در واحد سطح از 2504 به 2834 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت این افزایش از نظر آماری معنیدار بود اما بین سطوح کودی نیتروژن50، 100 و 150 توصیه کودی از نظر عملکرد در واحدسطح اختلاف معنی دار وجود نداشت. استفاده از کود نیتروژن بیشتر از توصیه کودی باعث افزایش ارتفاع بوته، طول شاخه رویا و زایا گردید اما بر زودرسی پنبه تاثیری نداشت. کاهش فاصله ردیف منجر به کاهش ارتفاع بوته، طول شاخه رویا و زایا و تراکم علفهای هرز در واحد سطح شد اما باعث افزایش عملکرد کل و درصد زودرسی محصول گردید. کمترین ارتفاع بوته و طول شاخه رویا در فاصله ردیف 40 سانتیمتر بدست آمد. در هر سطح کود نیتروزن، بیشترین عملکرد کل پنبه با فاصله ردیف40 سانتیمتر بدست آمد.
اجزای عملکرد
توصیه کودی
تراکم علف هرز
2016
08
22
47
60
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120933_7103a33551423fc4b49fe9528e42752d.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
تاثیر سطوح مختلف آبیاری و ماده تنظیم کننده رشد گیاهی پیکس بر عملکرد پنبه (مطالعه موردی: داراب، فارس)
حسن
حقیقت نیا
عبدالرسول
شیروانیان
محمد حسن
حکمت
کم آبیاری یکی از روشهای شناخته شده در مناطق کم آب جهان است. یکی از تکنیکهای کم آبیاری استفاده از روش آبیاری در جویچههای یک در میان است. بدین منظور یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات بختاجرد داراب بر روی پنبه رقم بختگان انجام شد. فاکتور اصلی شامل پنج سطح آبیاری : 1) آبیاری کلیه جویچهها در هر نوبت آبیاری (شاهد) ؛ 2) آبیاری در جویچههای یک در میان ثابت ؛ 3) آبیاری در جویچههای یک در میان متغیر ؛ 4) آبیاری جویچهها بصورت دو نوبت آبیاری در جویچههای یک در میان ثابت و یک نوبت آبیاری کامل؛ 5) آبیاری جویچهها بصورت دو نوبت آبیاری کامل و یک نوبت آبیاری در جویچههای یک در میان ثابت و فاکتور فرعی کاربرد مادة کندکنندة رشد گیاهی (پیکس) در دو سطح 0 و 1 لیتر در هکتار بود که بصورت محلول پاشی انجام شد. در پایان فصل رشد، صفات عملکرد وش، تعداد غوزه، وزن غوزه، زودرسی، شاخص برداشت و راندمان مصرف آب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین مرکب دو ساله با آزمون چند دامنه ای دانکن نشان دادکه، اعمال کم آبیاری موجب کاهش معنیدار عملکرد وش پنبه در تمام سطوح نسبت به سطح شاهد گردید. مصرف پیکس بر عملکرد وش تاثیر معنیداری نداشت. تاثیر مصرف پیکس بر تعداد غوزه منفی، ولی بر وزن غوزه و شاخص برداشت تاثیر مثبت و معنیداری داشت. همچنین، زودرسی محصول را افزایش و گیاه پنبه را در مقابل کم آبی متحمل ساخت. اعمال تکنیک کم آبیاری سبب افزایش کارایی مصرف آب بهترتیب به میزان 2/20 و 03/14 درصد در سطوح دوم و چهارم آبیاری نسبت به سطح شاهد گردید.
پنبه
پیکس
کارایی مصرف آب
کم آبیاری
2016
08
22
61
76
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120934_7a1d1e66070f2e49b938445921abe28b.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
ارزیابی همبستگی فنوتیپی ژنوتیپی صفات آگرومورفولوژیکی با عملکرد و زودرسی در گونه های تتراپلویید پنبه
حامد
علاالدین
محمدرضا
زنگی
رضا
نظام زاده
عملکرد پنبه از پارامترهای کمی است که به وسیله ژنهای متعدد کنترل می شود. افزایش عملکرد پنبه فاکتور مهمی است که تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و محیطی قرار می گیرند. شناخت عوامل موثر بر عملکرد و زودرسی، و تاثیرات ژنتیکی و محیطی آن می تواند در اصلاح ارقام جدید موثر باشد. در این تحقیق 20 ژنوتیپ پنبه از گونههای زراعی هیرستوم و باربادنس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم بختگان با 68/6 گرم و برگ پهن برگ قرمز با 74/6 گرم سنگین ترین وزن یک غوزه را داشتند و ارقام گیزا با 9/105گرم و ترمز 14 با 3/108 گرم و بار بادنس 5/111 گرم (همگی از گونه باربادنس) دارای سبک ترین وزن سی غوزه بودند. بین عملکرد با صفات تعداد شاخه رویا (64/0)، طول بلندترین شاخه رویا (44/0) و وزن 30 غوزه (45/0) همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنیداری در سطح یک درصد وجود داشت. همچنین عملکرد با ارتفاع و تعداد شاخه زایا همبستگی منفی و معنی دار داشت (بهترتیب 47/0- و 50/0-). همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی دار بین زودرسی با تعداد شاخه زایا (01/1)، طول شاخه زایا (61/0) و تعداد غوزه (58/0) مشاهده گردید. در ضمن زودرسی با صفات ارتفاع (01/1-)، تعداد شاخه رویا (56/0)، طول بلندترین شاخه رویا (34/0-)، وزن 30 غوزه (28/0-) و عملکرد (46/0-) همبستگی ژنوتیپی منفی معنی دار نشان داد. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپهای سپید (1862 کیلوگرم در پلات)، بختگان (2025)، خرداد (2330)، سیلند (1912)، سوپراکرا (2200)، تابلادیلا (1965) و چکوروبا (1933) بوده است.
پنبه
باربادنس
آگرومورفولوژیکی
فنوتیپی
2016
08
22
77
90
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120935_faebe98fc3d8277513f155bedcb4f248.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
تابع تولید رقم های گلستان و ارمغان در کشت تاخیری کلزا-پنبه
برهان
سهرابی
با گسترش کشت کلزا در سالهای اخیر، موسسه تحقیقات پنبه کشور مطالعه ارقام مناسب پنبه برای کشت بعد از کلزا را در دستور کار خود قرار داده است. در این راستا تعیین ارقام زودرس با عملکرد بالا و کیفیت الیاف مناسب در اولویت قرار دارد. با توجه به اینکه پنبه به عنوان یک گیاه نورپسند و گرمادوست، فرصت کمی جهت تکمیل دوره رشد خود و تولید محصول در کشتهای تاخیری دارد. بنابراین سوای انتخاب رقم زودرس، کلید اصلی موفقیت زراعت پنبه در کشتهای تاخیری، مدیریت صحیح مزرعه و به ویژه مدیریت آبیاری آن است. ایجاد تعادل بین رشد رویشی و رشد زایشی با مدیریت آبیاری در کشت کلزا-پنبه بسیار ضروری است. با توجه به اینکه تابع تولید یا رابطه آب-عملکرد شاخص برای بهینه سازی مصرف آب در زراعت پنبه می باشد، بدیهی است تابع تولید ارقام دیرکاشت با کاشت معمول پنبه، تفاوت خواهد داشت. برای تعیین تابع تولید رقمهای ارمغان و گلستان در کشت دوم پنبه، آزمایشها در ایستگاه تحقیقاتهاشم آباد گرگان در زمینی به ابعاد 50 ×40 متر با روش آبیاری بارانی خطی انجام شد. قطعه مورد نظر به شبکه 3×3 متر تقسیم شده و مقدار آب، با استقرار سه پایه و قوطی جمع آوری آب در وسط هر قطعه اندازه گیری شد. در این پژوهش رابطه آب – عملکرد رقم ارمغان و گلستان در کشت دوم بهترتیب به صورت و پیشنهاد میشود. بر اساس تابع تولید بدست آمده حداکثر عملکرد ارقام ارمغان و گلستان بهترتیب با مصرف 1739 و 1832 مترمکعب آب در هکتار به مقدار 3909 و 3973 کیلوگرم در هکتار وش بدست میآید.
آبیاری بارانی
کم آبیاری
رقم زودرس
تنش آبی
رابطه آب-عملکرد
2016
08
22
91
102
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120936_c5ad20b161b6d300f067e1be37e0509e.pdf
پژوهش های پنبه ایران
2345-5306
2345-5306
1395
4
1
ارزیابی ماشین نیمه مکانیزه برداشت پنبه
حسین
رستمی
حسینعلی
شمس آبادی
شهرام
نوروزیه
با توجه به محدودیتهایی که ماشینهای وشچین در برداشت با آن روبهرو هستند؛ مانند عدم تطابق فاصله کشت با ردیفهای دماغه بردارنده، نیاز به استفاده ازبرگریز قبل از برداشت، قیمت بالای ماشین، وارداتی بودن ماشین برداشت وش و خروج ارز از کشور؛ و همچنین کوچک بودن بیشتر مزارع پنبه و کشت غیرخطی و عدم پذیرش تلفات ناچیز مزرعهای ماشینهای وشچین توسط کشاورزان، لازم است که ماشین برداشت پنبهای طراحی شود که بتواند در حضور محدودیتهای یادشده، در اینگونه مزارع کار نماید. از روشهای برداشت پنبه، توسعه سیستمهای نیمهمکانیزه است. بدینمنظور یک ماشین خودگردان سهچرخ طراحی شد که واحد بردارنده مخصوص آن توسط کارگر در بین بوتهها حرکت دادهشده و وش غوزههای باز را برداشت مینماید. واحد بردارنده تشکیلشده از تعدادی انگشتی که توسط یک موتور الکتریکی میچرخد و وش غوزههای باز را از داخل غوزه بیرون کشیده و به لوله انتقال میرساند. وش برداشتشده توسط دو مکانیزم مکش و دهش هوا به مخزن منتقل میگردد. سپس داخل کیسههای بزرگی (خلال) جمعآوری شده و در انتهای مزرعه تخلیه میگردد. هدف این پروژه ارزیابی دستگاه جدید پنبهچین نیمهمکانیزه و مقایسه آن با روش سنتی (برداشت با دست) است. صفات مورد ارزیابی عبارت بودند از: ظرفیت مزرعهای، تلفات مزرعهای، میزان ناخالصی برداشت و طول الیاف. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در دو روش برداشت و در دو رقم پنبه گلستان و خورشید در 3 تکرار انجام شد. مقایسه دادههای بدست آمده در آزمون و ارزیابی دستگاه ساختهشده نشان داد که ظرفیت برداشت پنبه این دستگاه از برداشت دستی 7/18 درصد بیشتر است. افزایش حدود 3 درصدی خلوص و افزایش معنیداری در طول الیاف برداشت شده (05/0p≤) از دیگر نتایج برداشت دستگاه پنبه نیمه مکانیزه، نسبت به برداشت دستی بود.
برداشت
پنبه
نیمهمکانیزه
پنبهچین
2016
08
22
103
118
https://jcri.areeo.ac.ir/article_120937_5c04c4234392a9d6f23f7af6f28ba99f.pdf