بررسی فنولوژی و عملکرد ارقام لطیف و گلستان در پنبه (Gossypium hirsutum L.) تحت تاثیر تاریخ کاشت و کود نیتروژن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

پنبه به‌عنوان یکی از محصولات زراعی مهم در کشور از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. آزمایشی مزرعه‌ای در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات پنبه کشور واقع در استان گلستان، شهر هاشم‌آباد به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ کاشت (8 تیرماه و 21 تیرماه) به‌عنوان فاکتور اصلی، و ترکیب فاکتوریل رقم (لطیف و گلستان) و کود نیتروژنی (شامل سه سطح : مطلوب، یک سوم حد مطلوب و بدون کود) بودند. سطوح کودی در حالت مطلوب حدود 160 کیلوگرم در هکتار، و در حالت یک سوم حدود 53 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت و سطوح مختلف کود نیتروژنی در اکثر صفات فنولوژیک و عملکرد ارقام لطیف و گلستان معنی‌دار (α= 0/05) بود. رقم گلستان در تاریخ کاشت اول (8 تیرماه) و سطوح کودی 160 کیلوگرم در هکتار از بیشترین عملکرد وش، عملکرد دانه، وزن خشک قوزه و تعداد قوزه در متر مربع (به ترتیب 6/3868، 1/2532، و 8/4265 کیلوگرم در هکتار و 12/128 قوزه در متر مربع) برخوردار بود. بیش‌ترین عملکرد الیاف و تعداد قوزه در متر مربع نیز در سطح کودی شاهد (با عملکرد الیاف 7/782 کیلوگرم در هکتار و 3/72 قوزه در متر مربع) مشاهده شد که با افزایش سطح کودی از صفر به 160 کیلوگرم در هکتار کاهش یافت که دلیل این امر اثر کود نیتروژن بر افزایش رشد رویشی ارقام پنبه و تاخیر در رشد زایشی بود. نتایج نشان داد در تاریخ کاشت اول ارقام لطیف و گلستان به ترتیب 118 و 126 روز پس از کاشت وارد مرحله رسیدگی فیزیولوژیک (باز شدن قوزه) شدند در حالی که در تاریخ کشت دوم ارقام پنبه پس از 141 روز وارد مرحله رسیدگی فیزیولوژیک شدند که احتمالا یکی از دلایل عملکرد بالای ارقام در تاریخ کشت اول زودرسی ارقام بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of phenology and yield of Golestan and Latif cotton cultivars (Gossypium hirsutum L.) affected by planting date and nitrogen

نویسندگان [English]

  • Leila Saberpour 1
  • Abd Al Majid Mahdavi Damghani 1
  • Saaed Soufizadeh 1
  • Ghorban Ghorbani Nasr Abad 2
  • Jaafar Kambouzia 1
1 Agroecology,Institue of Environment Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
چکیده [English]

Cotton as one of the important crops in the country is of great importance and population growth also increases the need to increase its production. Field experiment was conducted in 2016 in the fields of Cotton Research Station of Gorgan in Hashem Abad as factorial split plot in a randomized complete block design. Treatments were including planting date on 29 June and 19 July as the main factor, varities of Latif and Golestan as sub-plots and three levels of nitrogen including optimum, one third of optimum and without fertilizer application were as sub-sub plots. Optimum fertilizer application was about 160 kg/ ha, and in one third about 53 kg/ha. Results showed that planting date and different levels of nitrogen in the majority of phenological traits, yield and yield components of Latif and Golestan at the level of 5% were significant. Golestan variety at the first planting date (29 June) and 160 kg/ha fertilizer, had the highest yield, grain yield, boll weight and boll number per square meter at the rates of 3868, 2532, and 4265 kg/ ha and 128 bolls per square meter, respectively. The highest lint yield and the number of bolls per square meter by 783 kg/ha and 72.3 bolls per square meter were observed in the control fertilizer which decreased by increasing nitrogen levels from zero to 160 kg /ha due to the effect of nitrogen fertilizer on the vegetative growth and delays the reproductive growth. The results showed that in the first planting date varieties of Latif and Golestan respectively 118 and 126 days after planting were into physiological maturity (open bolls) while on the second planting date, cotton cultivars after 141 days, enter a stage of maturity. Probably one of the reasons for high yield in first sowing date was the prematurity of cultivars

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton seed
  • lint
  • nitrogen
  • planting date
  • yield
  1. Adamsen, F.J. 2005. Planting date effect on flowering seed yield and oil content. Agron. J. 3: 132-145.
  2. Boquet, A. 2009. Cotton planting date, yield, seedling surviving and plant growth. Agron. J. 101: 1123-1130.
  3. Bruinsma, J. 2009. The resource outlook to 2050. By how much do land, water use and crop yields need to increase by 2050. In Proc. FAO Expert Meeting on How to Feed the World in 2050. 24- 26 June 2009. FAO, Rome (available at Http://www.fao.org/wsfs/forum2050/background-documents/expertpapers/en/).
  4. Coque, M., and Gallais, A. 2007. Genetic variation among European maize varieties for nitrogen use efficiency under low and high nitrogen fertilization. Maydica. 52: 383-397.
  5. Dai, J.L., and H.Z. 2016. Farming and cultivation technologies of cotton in China. In: Abdurakhmonov, I.Y. (Ed.), Cotton Research. Intec, pp. 77-97.
  6. Dai, J.L., Luo, Z., Li, W.J., Tang, W., Zhang, D.M., Lu, H.Q., Li, Z.H., Xin, C.S., Kong, X.Q., Eneji, A.E., and Dong, H.Z. 2014. A simplified pruning method for profitable cotton production in the Yellow River Valley of China. Field crops Res. 164: 22-29.
  7. Desalegn, Z., Ratanadilok, N., and Kaveeta, R. 2009. Correlation and heritability for yield and fiber quality parameters of Ethiopian cotton. Kasetsart J. Nat. Sci. 433(1): 1- 11.
  8. Dong, H.Z., Li, W.J., Enji, A.E., and Zhang, D.M. 2012. Nitrogen rate and plant density effects on yield and late-season leaf senescence of cotton raised on a saline field. Field Crops Res. 126: 137-144.
  9. Feng, L., Dai, J.L., Tian, L.W., Zhang, H.J., Li, W.J., Dong, H.Z. 2017. Review of the technology for high yielding and efficient cotton cultivation in the northwest inland cotton-growing region of China. Field Crops Res. 208: 18-26.
  10. Akram Ghaderi, F., Latefi, N., Rezaei, J., and Soltani, A. 2001. Effect of planting date on the fiber properties and percentage of seed of three cotton cultivars. Agricultural Research. J. 3: 20-32. (in Persian with English Abstract)
  11. Gegas, V.C., Nazari, A., Griffiths, S., Simmonds, J., and Fish, I. 2010. A genetic framework for grain size and shape variation in wheat. The Plant Cell. 22, 1046- 1056.
  12. Geng, J.B., Ma, Q., Chen, J.Q., Zhang, M., Li, C.L., Yang, Y.C., Yang, X.Y., Zhang, W.T., and Liu, Z.G. 2016. Effects of polymer coated urea and sulfur fertilization on yield, nitrogen use efficiency and leaf senescence of cotton. Field Crop Res. 187: 87-95.
  13. Ghaemi Tafrashi, A. 2008. Cotton. Journal of Agricultural Sciences and Agriculture. 9: 25-27. (in Persian).
  14. Long, S.P., Ainsworth, E.A., Leakey, A.D.B., Nosberger, J., and Ort, D.R. 2006. Food for thought: lower- than expected crop yield stimulation with rising CO2 concentrations. Science. 312, 1918- 1921.
  15. Maiti, R.K., Sarkar, N.C., and Singh, V.P. 2006. Principles of post-harvest seed physiology and technology. Fiber crops. 378-394.
  16. Khiavi, M. Y. 2010. Extension instructions and recommendation for increasing cotton yield. Research Center of Ardebil province. (in Persian).
  17. Khodabandeh, N. 2006. Industrial crops culture. Sepehr publishing, Tehran, Iran, 504 P. (in Persian)
  18. Naseri, F. 1995. Cotton. Razavi Publications, 900 Pp. (In Persian).
  19. Wang, B., Guo, W., Zhu, X., Wu, Y., Huangand, N., and Zhang, T. 2007. QTL mapping of yield components for elite hybrid derived-rils in upland cotton. J. Genet. Genom. 34(1): 35-45.
  20. Werather, A., and Philps, B. 2008.planting date and population effects on yield and fiber quality in the Mississipi. The Journal of Cotton Science. 12: 1-7.
  21. William, T. 2002. Improved yield potential with an early planting cotton production system. Agron. J. 94: 991-1003.
  22. Yeates, S.J., Constable, G.A., and McCumstie, T. 2010. Irrigated cotton in the tropical dry season. Yield, its components and crop development. Field Crops Res. 116: 278-289.