اثرات تغذیه‌ای کیتوزان روی لاروهای سنین سوم و پنجم کرم غوزه پنبه، Helicoverpa armigera (Lep.; Noctuidae)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی‌ارشد حشره‌شناسی کشاورزی، گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 استادیار گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 دانشیار گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

­در این تحقیق اثرات تغذیه­ای دو نوع کیتوزان به‎روش گوارشی و با استفاده از دز­های مختلف کیتوزان مخلوط شده با غذای مصنوعی بررسی شد. آزمایش­ها در شرایط آزمایشگاهی (دمای ٢±٢۷ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ٥±۷٠ درصد و دوره نوری ١٦ ساعت روشنایی به ٨ ساعت تاریکی) در شش دز 0، ٥/٢، ٤، ٦، ۸ و ۱٠ گرم بر کیلوگرم غذای مصنوعی روی لاروهای سنین سوم و پنجم این آفت انجام شدند و مرگ­ومیر لاروها، و اثرات ضدرشدی و ضدتغذیه­ای بررسی گردیدند. به دلیل این که طول دوره لاروی سنین سوم و پنجم این حشره در تحقیق حاضر دو روز بود، آزمایش­ها طی دو روز تغذیه انجام شدند. براساس نتایج، مرگ­و­میر لاروهای سنین سوم و پنجم طی دو روز تغذیه حتی از دز 10 گرم بر کیلوگرم هر دو نوع کیتوزان مشاهده نشد. با وجود استفاده از دزهای بالای 6، 8 و 10 گرم بر کیلوگرم و برخلاف آنچه مورد انتظار بود، تغذیه لاروهای سنین سوم و پنجم کرم غوزه پنبه از دزهای مختلف هر دو نوع کیتوزان در تعدادی از لاروهای هر تکرار باعث تحریک و در تعدادی باعث بازداشته شدن رشد و تغذیه آن­ها شد. به طور کلی، هر دو نوع کیتوزان بازدارنده رشد و تحریک­کننده تغذیه لاروهای سن سوم، و تحریک­کننده رشد و تحریک‎کننده تغذیه لاروهای سن پنجم بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که برای درک کامل­تر اثرات کیتوزان و مشتقات آن روی مرگ­و­میر و رشد و تغذیه لاروهای حشرات به بررسی­های بسیار بیشتری روی انواع گروه­های تاکسونومیک آفات و نیز آنزیم­های گوارشی آن­ها نیاز می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Feeding effects of chitosan on third and fifth instars of the Cotton bollworm, Helicoverpa armigera (Lep.; Noctuidae)

نویسندگان [English]

  • Samira Kamari Haji Shooreh 1
  • Mohsen Yazdanian 2
  • Mohammad Hassan Sarailoo 3
1 Former M.Sc. Student of Agricultural Entomology, Faculty of Plant Production, Department of Plant Protection, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Department of Plant Protection, Faculty of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Associate Professors, Faculty of Plant Production, Department of Plant Protection, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
چکیده [English]

The Cotton bollworm, Helicoverpa armigera (Lep.; Noctuidae) is one of the most important and most economic pests of cotton. The species is a polyphagous pest and, because of high mobility, high viability under adverse conditions, being multivoltine and resistance to insecticides, it is very difficult to manage. In this study, nutritional effects of chitosan صere studied orally suing different doses of chitosan mixed with an artificial diet. The experiments were carried out under laboratory conditions at six dose rates of 0, 2.5, 4.0, 6.0, 8.0 and 10.0 g/kg of artificial diet. Larval mortality, and anti-growth and antifeedant effects were investigated. In this research, mortality of both third and fifth instars did not observe even by two-days feeding from dose rate of 10.0 g/kg of both chitosan. feeding of third and fifth instars of the Cotton bollworm from different dose rates of chitosan stimulated the growth and feeding of some larvae and inhibited the growth and feeding of some others in each replication. This shows that in dependence on dose rate and larval instar, effects of chitosan on third and fifth instars have been either as growth inhibition or stimulation, and either as feeding inhibition or stimulation. Growth and feeding stimulation of larvae of an insect due to feeding from chitosan is reproted for the first time. This would be led to the better understanding of factors affecting on chitosan efficacy and its effects on different aspects of insect biologies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton bollworm
  • Helicoverpa armigera
  • Chitosan
  • Growth
  • Feeding