اثر نوع کارنده و رقم بر یکنواختی سبز‌شدن و عملکرد وش پنبه در استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

2 کارشناس بخش آمار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

چکیده

استقرار قابل قبول گیاهچه­های پنبه در دست­یابی به عملکرد مناسب، بسیار مهم می­باشد. بنابراین مطالعه مزرعه­ای به­منظور ارزیابی تاثیر نوع کارنده و رقم بر یکنواختی سبز شدن و استقرار گیاهچه­های پنبه انجام شد. این پژوهش به­صورت کرت­های خرد­شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب اجرا شد. کرت­های اصلی شامل پنج رقم پنبه: تی دو (V1)، کاریزما (V2)، لیدیا (V3)، ایدیسا (V4)، ب440 (V5) و کرت­های فرعی نیز شامل چهار نوع کارنده: خطی­کار با شیار باز­کن نوع کاردی و چرخ فشارنده مخروطی (P1)، کمبینات با شیار بازکن بشقابی و پوشاننده میله­ای (P2)، ردیف­کار با شیار باز­کن کفشکی و چرخ­فشارنده با رویه لاستیکی صاف (P3) وکارنده کشت مستقیم با شیار باز­کن دو بشقابی و چرخ فشارنده دوتائی (P4) بود. نتایج نشان داد که نوع رقم و کارنده تاثیر معنی­داری بر عمق کاشت، سرعت جوانه­زنی، فاصله میان بوته­ای، تعداد غوزه و عملکرد وش دارد. استفاده از کارنده P2 موجب افزایش عمق کاشت و کاهش سرعت جوانه­زنی به­طور متوسط به­میزان 5/39 و 1/52 درصد نسبت به سایر کارنده­ها شد. بیشترین و کمترین تعداد غوزه به‌ترتیب از برهم­کنش­های P3 × V3 و P2 × V4 مشاهده شد. یافته آشکار ساخت که میزان عملکرد وش متاثر از کارنده­های مختلف به­صورت P3>P4>P1>P2 بود.. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان می‌دهد که عمق کاشت، فاصله میان­بوته­ای و تعداد غوزه، به­عنوان برجسته­ترین شاخص­های کارایی کاشت و مورفولوژیک پنبه شناخته می­شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of planter type and seed variety on seedling emergence uniformity and seed cotton yield in Fars province

نویسندگان [English]

  • Majid Roozbeh 1
  • Ladan Jowkar 2
1 Agricultural Engineering Research Institute
2 Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center.
چکیده [English]

The establishment of an acceptable population of cotton seedlings is important to obtain high yields. A field experiment was conducted to evaluate the effect of planter type and seed variety on cotton seedling emergence uniformity and irrigated seed cotton yield. The experimental design was a randomized complete block with split-plot arranged in three replications. The seed varieties were in five levels of T2 (V1), Karisma (V2), Lidiya (3), Edisa (V4), B440 (V5) as the main plot and four cotton planter type as the subplot include: grain drill with knife opener and conical press wheel (P1), cultivation combination with cultivator (seed drill) with single disk opener and bar covering device (P2), row crop planter with runner opener and rubber smooth-crown press wheel (P3) and direct drill with double disk opener and double rubber band press wheel (P4). The results showed that variety and planter type had a significant effect on sowing depth, speed of emergence, plant distance, boll number, and seed cotton yield. The P2 treatment compared to P1, P3, and P4, caused sowing depth increasing by 39.5%, and emergence speed reduction by 52.1%. The maximum and the minimum number of boll was observed for V3 × P3 and V4 × P2 treatments, respectively. The findings revealed that seed cotton yield influenced by different planters was in the order P3>P4>P1>P2. The results of factor analysis indicated that sowing depth, plant distance, and boll number were identified as the most effective indicators for sowing performance and cotton morphological indexes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton
  • Emergence speed
  • Variety
  • Cotton Planter
  • Sowing depth