مطالعه تأثیر حفاظت انجمادی به روش شیشه‌ای شدن بر جوانه‌زنی بذور پنبه ارقام ورامین و ساجدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مهندسی کشاورزی (اصلاح‌نباتات و ژنتیک) دانشگاه پیام نور، صندوق پستی 3697-19395، تهران ـ ایران

چکیده

ژرم‌پلاسم از جمله منابع ارزشمند در حوزه علوم‌زیستی و کشاورزی محسوب می‌شود که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق مطالعه تأثیر حفاظت فراسرد بهروش شیشه‌ای شدن بر شاخص‌های رشد و نموی بذور گیاه پنبه می‌باشد. تکنیک نگهداری در نیتروژن مایع از جمله روش‌های نگهداری بذر و سایر بافت‌های گیاهی است که در آن مواد گیاهی بهطور نامحدود و بدون از دست دادن قوه ‌نامیه قابل ذخیره‌سازی است. آزمایش حاضر به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بر روی بذور پنبه (بر روی صفات درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه) انجام گرفت. فاکتور اول رقم با دو سطح (ورامین و ساجدی) و فاکتور دوم زمان آب‌گیری با پنج سطح شامل (20، 40، 60، 80 و 100 دقیقه) و فاکتور سوم نوع محلول آب‌گیری در دو سطح (PVS2 و PVS3) و شاهد در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم، زمان تیمار و نوع محلول بر روی صفات درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه در سطح احتمال 1 درصد (P<0.01) معنی‌دار است. اثر متقابل رقم × زمان تیمار برای دو صفت طول ریشه‌چه و درصد جوانه‌زنی معنی‌دار بود (P<0.01). اثر رقم × نوع محلول نیز روی کلیه صفات معنی‌دار بود. زمان تیمار × نوع محلول تنها در صفت طول ساقه‌چه معنی‌دار بود و اثرات سه‌گانه رقم × زمان تیمار × نوع محلول تنها در صفت درصد جوانه‌زنی معنی‌دار بود (P<0.01). از نتایج حاصله از این تحقیق می‌توان در حفاظت از ژرم‌پلاسم بذور پنبه بهره‌مند گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the effect Cryopreservation on seed germination of Varamin and Sajedi cultivars by vitrification method

نویسنده [English]

  • Mehdi Kakaei
Payame noor university-center of asadabad
چکیده [English]

Germplasm is one of the most valuable resources in the field of science and agriculture, which is very important. The main objective of this study was to study the effect of ultrasound conservation in vitro on the growth parameters of cotton seeds (on germination percentage, root length and shoot length). Maintenance technique in liquid nitrogen is one of the methods for preserving seeds and other plant tissues in which plant materials can be stored indefinitely and without loss of fluids. The present experiment was carried out using a completely randomized design with three replications as a factorial on cotton seeds. The first factor was genotype level with two levels (Varamin and Sajedi cultivar) and the second factor was the dewatering time of five levels (20, 40, 60, 80 and 100 minutes) and factor 3 with soluble dewatering (PVS2 and PVS3 and control). The results of analysis of variance showed that the effect of cultivar, treatment time and type of solution on germination percentage, root length and shoot length were significant at 1% probability level (P<0.01). Regarding the interaction of cultivar during the treatment, both root length and germination percentage were significant (P<0.05). The effect of cultivar× type of solution also has a significant effect on all traits. The treatment time×type of solution significantly affected only stem length, and the triple effect of genotype during treatment was only significant in terms of germination percentage (P<0.05). According to these results can be used in protecting cotton seeds germplasm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton
  • Ggermination
  • Dewatering time
  • Frost
  • Liquid nitrogen