ارزیابی تمایز، یکنواختی و پایداری (DUS) خصوصیات ریخت شناختی کیفی برخی ارقام و ژنوتیپ‌های پنبه تار متوسط (Gossypium hirsutum L.)و تاربلند (G. barbadense)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مؤسسه تحقیقات ثبت وگواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 دانشیار بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران

3 استادیار بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران

4 کارشناس‌ارشد مؤسسه تحقیقات ثبت وگواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

    به­منظور ارزیابی خصوصیات ریخت­شناختی کیفی36 رقم و ژنوتیپ­ پنبه در این تحقیق در سال­های92-1391، 22خصوصیت ریخت­شناختی کیفی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران(ورامین) و مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج بررسی شدند. نتایج نشان داد، 11 خصوصیت ریخت­شناختی کیفی متمایز بودند. برمبنای رنگ گلبرگ ارقام و ژنوتیپ­های  به دو گروه متمایز گلبرگ زرد و کرم تقسیم شدند. تمامی ارقام گلبرگ زرد رنگ، پنبه­های تاربلند و همه ارقام و ژنوتیپ­های گلبرگ کرم رنگ پنبه­های تار متوسط بودند. از میان ارقام گلبرگ زرد رنگ، شامل ارقام دکتر عمومی، گیزا و ترمز14، رقم ترمز14، به­علت همتراز بودن موقعیت کلاله نسبت به پرچم‌ها از 2 رقم دیگر متمایز شد. ارقام گلبرگ کرم رنگ نیز براساس شکل برگ به2 گروه برگ پنجه مانند و برگ نیزه­ای تفکیک شدند. ارقام و ژنوتیپ­های برگ نیزه­ای3 رقم سپید، اکرا برگ قرمز و سوپر­ اکرا بودند که در میان آن­ها  خصوصیت شکل برش طولی قوزه و رنگ کرک بذر3 رقم را از یکدیگر متمایز کردند. ارقام و ژنوتیپ­های برگ پنجه­ای نیز که بالغ31 رقم و ژنوتیپ مورد ارزیابی بودند، برمبنای صفت شکل برش طولی قوزه به3 گروه اصلی تقسیم شدند.20 رقم و ژنوتیپ این گروه ارقام و ژنوتیپ­های با شکل برش طولی قوزه تخم مرغی بودند که ارقام این گروه نیز براساس7 خصوصیت ریخت­شناختی کیفی حفره‌های سطحی قوزه، دندانه­دار بودن براکته، موقعیت کلاله نسبت به پرچم‌ها، پرز­­داربودن سطح زیرین برگ، شکل گیاه در بلوغ سبز، تراکم کرک بذر و تیپ گل‎دهی گیاه از یکدیگر متمایز شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of distinctness, uniformity and stability of some Upland (Gossypium hirsutum L.) and Sea Island (G. barbadense) Cotton cultivars and genotypes morphological characteristics

نویسندگان [English]

  • Aidin Hamidi 1
  • Musalreza Vafaeetabar 2
  • Ebadollah Baniani 3
  • Fardin Khazaei 4
1 Scientific member
2 Research Associate Professor of Cotton Research department of Tehran province Agriculture and Natural Resources Center(Varamin)
3 member of scientific broad
4 Researcher of Seed and Plant Certification and Registration Institute(Karaj)
چکیده [English]

In order to 36 cotton cultivars and genotypes qualitative morphological characteristics evaluation, in this research, during 2012 to 2013 years in Tehran provinces Agriculture and Natural Resources Research Center at Varamin and Seed and Plant Certification and Registration Institute(SPCRI) at Karaj22 qualitative morphological characteristics studied. Results indicated that, cultivars and genotypes distinct for 11 qualitative morphological characteristics. Based on color of petal cultivars and genotypes divided into 2 distinct yellow and cream petal color groups. All yellow petal color group cultivars, were Sea Island cottons and all cream petal color group cultivars and genotypes were Upland cottons. Among yellow petal color cultivars,for the reason of same level of position of stigma relative to anthers, medium bract dentations at green maturity and strong leaf lower side density of pubescene, Termez 14 cultivar distinct from 2 other cultivars. Cream petal color cultivars and genotypes also based on leaf shape distinct into 2 palmate and lanceolate groups. Lanceolate group cultivars and genotypes were 3 cultivars, Sepid, Okra Leaf-Red and Super okra which among their boll shape in longitudinal section and seed color of fuzz distinct 3 cultivars from each other. Palmate leaf shape cultivars and genotypes group which amounted to31 of evaluated cultivars and genotypes, based on boll shape in longitudinal section divided to 3 main groups. 20 cultivars and genotypes of this group which were cultivars and genotypes with ovate boll shape in longitudinal section also based on 7 characteristics, boll pitting of surface, bract dentations at green maturity,

کلیدواژه‌ها [English]

  • Morphological qualitative chracteristics
  • Cotton
  • Cultivar registration and Distinctness
  • Uniformity and Stability (DUS) test

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار