بررسی عملکرد ارقام جدید پنبه تحت تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه

2 مؤسسه تحقیقات پنبه

10.22092/ijcr.2024.361724.1194

چکیده

سابقه و هدف: عوامل و فاکتورهای زیادی منجر به کاهش عملکرد گیاه پنبه در طول دوره رشد آن می‌گردند. از جمله این عوامل می‌توان به مواجه شدن مراحل حساس رشد گیاه پنبه همچون شروع دوره غنچه دهی، گلدهی و قوزه‌بندی با شرایط سخت محیطی از قبیل خشکی و رطوبت نسبی کم در خاک و هوا، درجه حرارت‌های بالا و یا پایین اشاره کرد. یکی از روش­های مدیریت زراعی به منظور کاهش اثرات تنش گرمایی بر ریزش اندام­های بارده استفاده از ارقام مختلف، تاریخ کاشت و تراکم بوته میباشد. استفاده از ارقام مناسب، تاریخ کاشت و تراکم بوته مناسب توانایی کاهش و تخفیف تنش و بهبود عملکرد وش را دارا می‌باشد. این تحقیق اثرات ارقام، تاریخ کاشت و تراکم‌های مختلف بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد را مورد بررسی قرار می‌دهد.
 
مواد و روش‌ها: به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد در ارقام جدید پنبه آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد از سال1398 به مدت دو سال اجرا شد. در این پژوهش فاکتور اصلی شامل تاریخ کاشت : 1- کشت اول (در اردیبهشت‌‌ ‌ماه) 2- کشت دوم (کشت پس از گندم)، فاکتور فرعی به صورت فاکتوریل شامل ارقام ا- حکمت 2- لطیف 3-شایان 4- ژنوتیپ SNK847 با سه فاصله بین بوته 10، 20 و 30 سانتی­متر در نظر گرفته شد. کشت بر اساس فاصله بین ردیف 80 سانتی­متر و مصرف 40 کیلوگرم بذر در هکتار انجام شد. عملیات تنک کاری یک هفته پس از سبز شدن مطابق تیمار فاصله بین بوته انجام شد.
 
یافته‌ها: اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم، فواصل مختلف بین بوته برمیانگین عملکرد وش کل بسیار معنی­دار بود. میانگین عملکرد وش کل ژنوتیپ SNK847 در تاریخ کاشت اول و دوم به ترتیب 2601 و 1734 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به سایر تیمارها از برتری معنی­دار برخوردار بود. تراکم بوته بیشتر در واحد سطح باعث جبران کندی رشد اول فصل و رسیدن کنوپی گیاهی به حد مطلوب مقارن با دریافت حداکثر تابش خورشیدی، تولید اسمیلات و اندام زایشی بیشتر می‌گردد و از این جهت تیمار فاصله بوته 10 سانتی­متر با تولید 2011 کیلوگرم در هکتار از برتری معنی­دار نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود.
 
نتیجه‌گیری: بر اساس بررسی­های به‌عمل آمده ژنوتیپ SNK847 و فاصله بین بوته 10 سانتی­متر در هر دو تاریخ کشت قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the yield of new cotton cultivars affected by planting date and plant density

نویسندگان [English]

  • mahmud mali 1
  • Jafar Hosainpur 2
1 cotton institute researcher
2 Cotton research institute of Iran
چکیده [English]

Background and Purpose: Cotton plant yield is influenced by numerous factors throughout its growth period. Notably, critical growth stages, including the onset of budding, flowering, and boll formation, are particularly vulnerable to adverse environmental conditions such as drought, poor soil and air quality (low relative humidity), and extreme temperatures. Effective agricultural management strategies, including the selection of appropriate cultivars, optimal planting dates, and plant density, are essential for mitigating the impact of heat stress on the loss of fruiting structures and enhancing crop yield. This study aims to investigate the effects of various cultivars, planting dates, and plant densities on yield and its components.
Materials and Methods: To evaluate yield and its components in novel cotton cultivars, a split factorial experiment was conducted using a randomised complete block design with four replications at the Hashemabad Cotton Research Station over a two-year period commencing in 2018. The primary factor examined was planting date: (1) early season planting in May and (2) post-wheat planting. The secondary factor, structured factorially, comprised four cultivars: Hikmat, Latif, Shayan, and the SNK847 genotype, alongside three inter-plant distances of 10, 20, and 30 cm. Cultivation was conducted with an 80 cm row spacing and a seed rate of 40 kg per hectare. Thinning was performed one week after emergence in accordance with the specified inter-plant spacing treatments.
Results: The interaction between planting date, cultivar, and inter-plant spacing significantly influenced both mean and total yield. The SNK847 genotype exhibited superior yield performance on both planting dates, achieving 2601 kg/ha and 1734 kg/ha for the first and second planting dates, respectively, thereby outperforming other treatments. Higher plant density per unit area was found to offset the slower growth observed in the early season, enabling the plant canopy to reach optimal levels. This facilitated maximum solar radiation absorption, enhanced assimilate production, and improved reproductive organ development, resulting in a significantly higher yield of 2011 kg/ha with a 10 cm inter-plant spacing compared to other treatments.
Conclusion: The SNK847 genotype and a 10 cm inter-plant spacing are recommended for both planting dates based on these findings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton cultivars
  • Planting date
  • Plant density
  • Plant spacing
  • seed coton yield

مراجع

  1. Ghajari, A., Soltani, S., Zangi, M., Miri, A. 2011. Determination of the best suitable planting pattern and plant density of early maturing cotton cultivars following canola harvesting. Journal of Crop Production. Vol. 4 (4): 103-121.

    2. Wang,X., Y.Hou., M. Du., D. Xu., H. Lu., X. Tian., Z. Li. 2016. Effect of planting date and plant density on cotton traits as relating to mechanical harvesting in the Yellow River valley region of China. Field Crops Research. Vol. 198, 112-121.

    1. Zhi, X-yu., H. Ying-chun., Y. Li., G.Wang., W. DU., X. Li., S. Mao., F. Lu. 2016. Effects of plant density on cotton yield components and quality. Journal of Integrative Agriculture 2016, 15(7): 1469–1479.
    2. Ghaderi F., F., Latifi, N., Rezaei, J. 2002 .Effects of planting date on yield and yield component of three cotton. Journal of Agricultural Science and Natural Resources. 9 (2), 79-93.
    3. Bednarz, C.W., Bridges, D.C., Brown, S.M. 2000. Analysis of cotton yields stability across population densities. Agronomy Journal. 92: 128-135.
    4. Bednarz, C.W., Shurley, D.W., Anthony, W.S., and Nichols, R.L. 2005. Yield, quality, and profitability of cotton produced at varying plant densities. Agronomy Journal. 97:235-240.
    5. Boquet, D. J. 2005. Cotton in ultra-narrow row spacing Plant density and nitrogen fertilizer rates. Agronomy Journal. 97:279–287.
    6. Biani, H., Barzali, M., Azizi, M., and Ghajari, A. 2009. Effect of planting density on yield and yield components of introducing varieties of cotton. MSc. Thesis in Agronomy, Islamic Azad University of Bojnourd.
    7. Jost, P. H., Cothren, J. T. 2001. Phenotypic alteration and crop maturity differences in ultra narrow row conventionally paced cotton. Crop Science. 41: 1150-1159.
    8. Kerby, T.A., Cassman, K.G., keeley, M. 1990. Genotypes and plant densities for narrow row cotton systems. I: Height, nodes, earliness and location of yield. Crop Science. 30: 644-653.
    9. Nichols, S. P., Snipes, C. E., Jones, M. A. 2004. Cotton growth, lint yield and fiber quality as affected by row spacing and cultivar. Journal of Cotton Science. 8: 1-12.
    10. Pettigrew, W. T. 2002. Improved yield potential with an early planting cotton production system. Agronomy Journal. 92: 994-1003.
    11. Panjehkoob, A., Galeshi, S., Zeinali, E., Ghajari, A. 2007. Effect of planting date and Plant density on morphological characteristics of cotton (Gossypium hirsutum cv. Siokra). Journal of Agricultural Science and Natural Resources. Iran. 14(5): 25-38.
    12. Reeves, D. W., Delaney, D. P., Durbin, R. M. 2000. Farming systems for ultra narrow row cotton. Proceedings of the Beltwide Cotton Conference.Vol 2:1415-1416 .
    13. Dugger, P., Richter, D. 2000. Management systems for transgenic cotton in ultra-narrow rows. Proc. Beltwide Cotton Conf., San Antonio, TX. 714-717.
    14. Memphis, TN., Siebert, J. D., Alexander, M. S., Leonard, B. R. 2006. Comparative growth and yield of cotton planted at various densities and configurations. Agron. J. 98:562- 568.
    15. Smart, J. R., Coleman, R. J., King, E. G. 1995. Effect of cotton row spacing and variety in the lower Rio Grande valley. National cotton council. Memphis. USA.
    16. Steglich, E. M., Gerik, T.J., Kiniry, J., Cothren, J.T., and Lemon, R.G. 2000. Change in the light extinction coefficient with row spacing in upland Cotton. P: 606–608. In P. Dugger and D. Richter (ed.) Proc. Beltwide Cotton Conf., San Antonio, TX. National Cotton Council, Memphis.
    17. Witten, T.K., and Cothren, J.T. 2000. Varietal comparisons in ultra narrow row cotton (UNRC). P: 608. In P. Dugger and D. Richter (ed.) Proc. Beltwide Cotton Conf., San Antonio, TX. National Cotton Council, Memphis.
    18. Zhao, D., Oosterhuis, D.M. 1995. Effects of shading and PGR-IV on cotton photosynthesis, boll retention and components of yield. Division of Agriculture University of Arkansas. 172:121-125.

     

     

     

پژوهش های پنبه ایران
دوره 11، شماره 2
شهریور 1403
صفحه 83-102

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار