ارزیابی نقش همزیستی مایکوریزا در فعالیت فیزیولوژیکی سه رقم پنبه در شوری‌های مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاداسلامی، گرگان، ایران

2 استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

3 استادیارگروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

شوری یکی از مهمترین عوامل غیرزیستی محدود کننده رشد و عملکرد گیاه است، همزیستی مایکوریزایی در تعدیل اثرات تنش شوری در گیاهان نقش بسزایی دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی ارقام مختلف پنبه در غلظت‌های مختلف شوری و تعیین مناسب ترین رقم در همزیستی با مایکوریزا به‎واسطه تأثیر در سنتز کربوهیدرات‌ها و پارامترهای رشد گیاه انجام شد. این تحقیق به‎صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی که سه سطح شوری خاک شامل شاهد (غیر شور)، کمتر از 4 دسی‎زیمنس بر متر (شوری متوسط)، 9-8 دسی‎زیمنس بر متر و 13-12 دسی‎زیمنس بر متر (شوری زیاد) به‎صورت فاکتور اصلی و سه رقم بذر پنبه کرک‌زدایی شده (گلستان،  Termez 14و برگ پهن قرمز) با دو سطح مایکوریزاRhizophagus intraradices  (عدم تلقیح با قارچ و تلقیح با قارچ) در فاکتور فرعی با سه تکرار در گلخانه کشت شدند. صفات تعداد برچه، تعداد بذر در برچه، وزن بذر، وزن الیاف، وزن کاسبرگ، طول بذر، قطر بذر، حجم ریشه، طول ساقه و طول ریشه، غلظت کربوهیدرات‌های پوسته و آندوسپرم بذر)گلوکز، گزیلوز، رامنوز و نشاسته( و درصد همزیستی قارچ مایکوریزا با ریشه گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد رقم برگ پهن قرمز، بیشترین غلظت مونوساکاریدی و پلی‌ساکاریدی پوسته و آندوسپرم بذر را در همزیستی با مایکوریزا و در شوری متوسط داشت و در همین شرایط دارای بیشترین مقدار وزن بذر و طول ریشه بود. افزایش غلظت کربوهیدرات‌ به‎واسطه همزیستی با مایکوریزا نقش مؤثری در افزایش تحمل به تنش شوری در رقم برگ پهن قرمز نشان داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation mycorrhizal symbiosis role in physiological activity of three cotton cultivar under different salinities

نویسندگان [English]

  • E. Moghiseh 1
  • El. Faghani 2
  • sh. shokravi 1
  • m. kolahi 3
1 Department of Biology, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran.
2 Assistant Professor, Agronomy Department, Cotton Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Biology, Faculty of Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

Salinity is the most important abiotic agents limiting plant growth and yield. Mycorrhizal symbiosis can play an important role in moderate the effects on salinity in plants. This study was conducted to evaluate different cotton cultivars in different salinity concentrations and determine the suitable genotype symbiosis with mycorrhiza by effects of carbohydrates synthesis and plant growth parameters. This research was arranged as factorial in a randomized complete block design with three replications at the greenhouse. Factors included three soil salinity levels as the main plot: control (Ec -1), moderate salinity (Ec -1) and severe salinity (Ec -1) and three cottonseed cultivars (Golestan; Termez 14 and Red leaf) with two levels of mycorrhiza (Rhizophagus intraradices) (with and without mycorrhiza). The number of carpels, number of seeds in the carpel, seed weight, fiber weight, sepal weight, seed length, root volume, stem and root length, carbohydrate content in coat and endosperm seed (glucose, xylose, rhamnose, and starch), and mycorrhiza symbiosis percentage traits were studied. Data were analyzed with SAS software. Results showed that red leaf had the most monosaccharide and polysaccharide content in coat and endosperm in moderate salinity with mycorrhiza. The most seed weight and root length were in moderate salinity with mycorrhiza. Golestan cultivar had the most symbiosis percent against non-salinity. The maximum carbohydrate concentration with mycorrhizal symbiosis, showed an efficient role in improving salinity stress-tolerant in red leaf cultivar.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Growth parameters
  • Cotton
  • Salinity
  • Carbohydrate
  • Mycorrhiza

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار