واکنش زراعی ارقام و هیبریدهای مختلف پنبه به تغییر تراکم بوته در واحد سطح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای رشته زراعت، گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

2 'گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی

3 دانشیار پژوهش بخش تحقیقات پنبه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران(ورامین)

4 Arak branch, Islamic Azad University-Arak -Iran P.O.Box:38135/567 Arak branch, Islamic Azad University-Arak -Iran P.O.Box:38135/567

چکیده

سابقه و هدف: بر اساس بررسی‌های انجام گرفته با افزایش تراکم بوته، واکنش ارقام پنبه از نظر عملکرد و زودرسی یکسان نیست و عملکرد محصول در مناطق با شرایط آب و هوایی مختلف، حتی با تراکم کاشت یکسان برای یک رقم معین نیز متفاوت است بنابراین تعیین مناسب ترین تراکم کشت برای ارقام جدید پنبه در مناطق اقلیمی مختلف نقش مهمی در تولید محصول و مصرف بذر بهینه پنبه دارد. لذا به منظور تعیین میزان عملکرد و بررسی اجزای عملکرد ارقام جدید پنبه از ابعاد بهزراعی این مطالعه در ورامین انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش که در مزرعه بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی ورامین انجام شد تعداد ده ژنوتیپ پنبه شامل شش رقم ورامین، بختگان، ساجدی، ساحل، T2،T14  و چهار هیبرید ‌(ساحل× ساجدی)، (بختگانT2×)، (ورامینT14×) و (ساجدیT14×) تحت سه تراکم‌ گیاهی 5.5 ، 6.4 و12.8 بوته در مترمربع در یک آزمایش  مزرعه ای از نوع اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار و در طی سال‌های 1396 و1397 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل رشد و بعد از مرحله رسیدگی فیزیولوژیک صفات کمی شامل عملکرد بوته، وزن غوزه، تعداد غوزه در بوته، وزن الیاف بوته، وزن پنبه دانه در بوته و ارتفاع بوته اندازه­گیری شد.
یافته‌ها و نتیجه گیری: نتایج تجزیه واریانس نشان داد در این آزمایش بین ارقام پنبه در هر دو سال انجام آزمایش و بین سطوح مختلف تراکم کشت در سال زراعی 1396 اختلاف آماری معنی‌داری وجود داشت. تفاوت‌های مذکور از نظر عملکرد بوته، تعداد غوزه در بوته، وزن الیاف در بوته و وزن پنبه دانه در بوته مطرح است. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل رقم و تراکم بر عملکرد بوته نشان داد هیبرید ورامینT14× در تراکم 5.5 بوته در مترمربع به‌ترتیب در سال‌های زراعی 1396 و 1397 دارای بیشترین عملکرد بوته، تعداد غوزه در بوته، وزن الیاف، وزن پنبه دانه در بوته نسبت به سایر ارقام و هیبریدها بود. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد تراکم 5.5 بوته در مترمربع برای پنبه و خصوصا برای هیبرید وارمینT14× که دارای خصوصیات کمی و کیفی مطلوبتری نسبت به سایر ارقام بود مطلوب و قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پژوهش های پنبه ایران
دوره 9، شماره 1
آبان 1400
صفحه 189-208

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار