تحلیل نقش باد در انتشار ترپیس پیاز (Thrips tabaci (Thys.: Thripidae در مزارع پنبه استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

موسسه پنبه کشور

10.22092/ijcr.2023.363885.1205

چکیده

سابقه و هدف: تریپس پیاز، Thrips tabaci Lindeman، از جمله مهمترین آفات سبزیجات و گیاهان زینتی تا گیاهان لیفی در تمام نقاط دنیا به شمار می‌رود. لذا بررسی عواملی که سبب انتشار این حشره در اکوسیستم­های کشاورزی است، بسیار اهمیت دارد. با توجه به شرایط فیزیولوژیکی این آفت، باد یکی از عوامل اصلی انتشار شناخته می‌شود.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش جهت بررسی تاثیر رژیم­های بادی در سطح استان گلستان بر انتشار تریپس پیاز در سال 1399، ۴۸ مزرعه پنبه (مرحله کوتیلدونی) در اراضی استان گلستان انتخاب و از تراکم نسبی جمعیت تریپس پیاز در بازه زمانی ۱۰/۰۳/۱۳۹۹ تا ۰۴/۰۴/۱۳۹۹ (سه مرحله زمانی هفتگی) داده برداری انجام شد. تخمین نسبی جمعیت تریپس در هر مزرعه پایش (حداقل یک هکتاری) با روش تکان دهی انجام شد. در این روش در زیر بوته­های (تصادفی) کاغذ یا سینی پلاستیکی سفیدرنگ قرار داده شد و میانگین تعداد تریپس‌های ریخته شده بروی سطح سفید شمارش گشته در واحد بوته ثبت گردید. تحلیل سرعت و جهت باد در بازه مذکور براساس داده­های ایستگاه‌های همدیدی (8 ایستگاه) به صورت رسم گلباد صورت پذیرفت. به منظور پردازش اطلاعات و آمار باد و رسم نمودارهای گلباد از نرم‌افزار WRPLOT استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین جمعیت تریپس پیاز در استان گلستان در بازه مذکور، ۲/۰± ۳۸/۵  تریپس (تمامی مراحل) در بوته بود. از نظر تراکم نسبی جمعیت تریپس پیاز در بین شهرستان‌های استان گلستان (منطقه مورد مطالعه) ، تفاوت معنی‌دار آماری مشاهده نشد. درصد فراوانی بادهای آرام (کمتر از ۵۴/۰ متر بر ثانیه) ۸۶/۶۹ تا ۴۸/۸۴ درصد به دست آمد. از تحلیل خودهمبستگی فضایی موران به منظور یافتن لکه­های داغ ) نواحی با احتمال بالای حضور تریپس پیاز بر روی محصول پنبه( استفاده شد. مقادیر خودهمبستگی فضایی عمومی شاخص موران در بازه زمانی پایش (۳۵/۱Z(I) = و ۰۱۷۴/۰=p-value) حاکی از توزیع تصادفی داده­های تراکم جمعیت تریپس بود. براساس نقشه تراکم نسبی آفت تریپس پیاز در مزارع پنبه که توسط روش درونیابی فاصله معکوس صورت پذیرفت، کانون‌های آلودگی در سال 1399 در مناطق گرگان، کردکوی، بندرگز و علی‌آباد بود.
نتیجه گیری: براساس نتایج حاضر می­توان با دستیابی به جهت بادهای غالب، که در پژوهش حاضر غربی است، شیب انتقال آفت تریپس پیاز را پیش­بینی نمود. با پیش­بینی نقاط شروع آلودگی می­توان انجام برخی روش­های کنترلی نظیر استفاده از تله­های چسبی در مسیر بادهای غالب را به بهره برداران توصیه­ نمود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the influence of wind on the spread of Thrips tabaci (Thys.: Thripidae) in the cotton fields of Golestan province

نویسنده [English]

  • Mahmoud Jokar
چکیده [English]

Background and Objectives: The onion thrips, Thrips tabaci Lindeman, one of the most important pests of vegetables, ornamentals and leafy crops, is widely distributed worldwide. Therefore, the study of factors contributing to the spread of this insect in agricultural ecosystems is of great importance. Considering the physiological conditions of this pest, wind is considered one of the most important factors for its spread.
Materials and Methods: In this study, we investigated the effects of wind conditions on the spread of T. tabaci in Golestan province in 2021. We selected 48 cotton fields (at the cotyledon stage) in Golestan province and collected data on the relative population density of T. tabaci over a period from 10.03.1399 to 04.04.1399 (three times per week). The relative population density of thrips in each monitoring field (with a minimum size of one hectare) was estimated using the "shaking method" by placing white paper or plastic trays under randomly selected cotton plants, ensuring that they completely covered the lower leaves. We then counted the average number of thrips that fell on the white surface per plant and reported the results per hectare. Wind speed and direction during this period were analyzed using data from eight weather stations and wind rose diagrams were created. The data processing and wind statistics as well as the creation of the wind rose diagrams were carried out using WRPLOT software.
 Results: The average population density of T. tabaci in Golestan province during the specified period was 38.5 thrips per plant, with all stages recorded. No statistically significant difference was found between the districts of Golestan province in terms of relative population density of thrips. The percentage of frequency of windlessness (less than 0.54 m/s) was 69.86 to 84.48%. Spatial autocorrelation analysis (Moran's I) was used to identify hotspots (areas with a high probability of occurrence) of T. tabaci. The overall Moran's I values during the monitoring period (I = 0.35, p-value = 0.0174) indicated a random distribution of Thrips tabaci population density data collected in the fields. The map of relative density of T. tabaci in the cotton fields using inverse distance weighting method showed infestation centers in Gorgan, Kordkuy, Bandar Gaz and Aliabad regions.
 Conclusion: Based on the results, it is possible to predict the dispersal patterns of onion thrips by obtaining information about the prevailing winds, which in this study came mainly from the west. By predicting the starting points of the infestation, certain control measures, such as the use of sticky traps along the prevailing wind directions, can be recommended to farmers.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton
  • IDW
  • Onion Thrips
  • Spatial Analysis
  • Windrose